شاید دامن شما را هم بگیرد: وقتی در آسانسور گیر می‌کنیم
آسانسور برای آپارتمان‌ها مهم است چون ما معمولاً عجله داریم و حوصله نداریم از پله‌ها استفاده کنیم یا اینکه اصلا بالا و پایین رفتن از پله‌ها برایمان سخت است. بنابراین آپارتمان‌هایی که آسانسور ندارند، راحت فروش نمی‌روند و نمی‌توان آن‌ها را به قیمت فروخت.
اما این دستگاه مهم در خانه‌ها، گاهی تمامی خدمات جذابی که به مخاطبانش داده را یک‌جا با آن‌ها تسویه می‌کند و بلایی سرشان می‌آورد که تا مدت‌ها سمت هیچ آسانسوری نروند. حبس شدن در یک کابین کوچک با چراغ‌هایی خاموش و اکسیژنی که حس می‌کنیم دارد تمام می‌شود، تجربه‌ای فراموش نشدنی است.
توجه به این نکته که اگر آسانسور‌ها نبودند، هیچ کلانشهری پدید نمی‌آمد و هیچ خانه بلند مرتبه‌ای ساخته نمی‌شد، دلیل کافی برای اثبات خوب بودن آسانسور‌هاست. فقط برای جلوگیری از رقم خوردن یک خاطره تلخ از آسانسور، باید روش نگهداری از آن را بدانیم و مراقبش باشیم تا به هم نریزد و ما را در خودش حبس نکند.
رایج‌ترین نقص آسانسور‌ها چیست؟
آسانسور‌ها گاهی از حرکت می‌ایستند و اصطلاحاً گیر می‌کنند و این رایج‌ترین نقص آنهاست. اگر بدانیم که این توقف‌ها ناشی از فعال شدن بخشی از سیستم امنیتی آسانسور است و در واقع دارد از جان ما محافظت می‌کند، شاید در کابین تاریک و بی‌حرکت آسانسور کمتر اذیت شویم! زمانی‌که سیستم محرک یک آسانسور به هر دلیلی متوقف می‌شود، سیستم ترمز آن فعال می‌شود و کابین در هر موقعیتی که هست، ثابت می‌ماند.
اگر آسانسور شما مجهز به برق اضطراری باشد، شما را در نخستین طبقه متوقف و در‌ها را باز می‌کند و بعد خاموش می‌شود. پس سعی کنید آسانسوری انتخاب کنید که مجهز به برق اضطراری باشد.
آسانسور‌ها به ۳ دلیل از حرکت می‌ایستند. یکی قطع شدن برق، دیگری نقص مکانیکی یا الکتریکی و سومی استفاده ناصحیح از آسانسور مثل تحمیل کردن وزن بیش از حد مجاز به آن.
در ادبیات آسانسور، وزن هر انسان ۷۵ کیلوگرم محاسبه شده است. پس اگر آسانسوری تا ۱۰ نفر ظرفیت دارد، نباید آن را با وزنی بیشتر از ۷۵۰کیلوگرم مواجه کرد که اگر هم در‌هایش بسته شد و راه افتاد، در میانه‌های راه متوقف شود و کار بالا بگیرد.
اگر در آسانسور حبس شدید چه کنید؟
نکته اول و مهم این است که دیوارهای کابین آسانسور در مقابل هوا ایزوله نیست و قرار نیست دچار کمبود اکسیژن شوید. پس آرام باشید و خطر خفگی را در تخیلاتتان تقویت نکنید. توصیه اصلی به حبس‌شدگان، برقراری ارتباط با بیرون از کابین است. پس به هیچ‌وجه درصدد باز کردن درهای کابین با اهرم نباشید، چون گره کار را کور‌تر و خطر را جدی‌تر می‌کند. نگران سقوط آزاد هم نباشید، فیلم سینمایی که نیست، سیستم ترمز اضطراری آسانسور فعال شده و این سیستم مکانیکی است و از کار نمی‌افتد. ضمن اینکه سیم بکسل‌های آسانسور دارای ضریب ایمنی بسیار بالایی هستند و امکان پاره شدنشان چیزی در حد صفر است.
بعضی از کابین‌ها، تلفن اضطراری دارند، بعضی‌ها هم زنگ خطر دارند. اگر این‌ها در دسترس نبود، از موبایل استفاده کنید. اگر موبایل هم آنتن نداشت، خونسرد باشید و از روش سنتی فریاد زدن و کوبیدن به در استفاده کنید. وقتی هم گروه نجات از راه رسید، روی کف کابین بنشینید تا حرکت ناگهانی آسانسور، بلایی سرتان نیاورد.
حفظ خونسردی باعث می‌شود که تصمیم‌های بهتری بگیرید و در غیر این صورت ممکن است کس دیگری هم توی کابین باشد که تشویش شما، او را دچار حمله قلبی کند.
اگر آسانسور گیر کرد بیرونی‌ها چه کنند؟
دو حالت وجود دارد: یا کابین آسانسور همردیف با یک طبقه متوقف شده است یا بین طبقات. در حالت اول می‌توانید با استفاده از کلید اضطراری یا همان سه‌گوش درهای آسانسور که معمولا در دست مدیر ساختمان و یکی‌دو همسایه دیگر است در را باز کنید تا محبوس‌شدگان خارج شوند، اما اگر کابین بین طبقات گیر کرده است، عقل حکم می‌کند که با مأموران آتش‌نشانی تماس بگیرید و از آن‌ها تقاضای کمک کنید.
بسیاری از مأموریت‌های سازمان آتش‌نشانی، مربوط به همین گیر کردن کابین آسانسور بین طبقات است. اگر در هر شرایطی دسترسی به مأموران امداد و نجات ممکن نشد خودتان می‌توانید با کمی دقت دست به‌کار شوید.
ابتدا باید کلید اصلی برق را قطع کنید. به اتاق موتورخانه بروید. اگر قسمت‌های رنگ خورده سیم بکسل‌ها با قسمت‌های رنگ خورده پایه موتورگیربکس هم سطح هستند کابین در تراز یکی از طبقات ایستاده وگرنه باید آن را با یکی از طبقات هم‌سطح کنید. برای این کار با یک دست اهرم ترمز روی موتورگیربکس را فشار دهید و با دست دیگر فلکه دستی زردرنگ روی موتور را در جهتی که راحت‌تر می‌چرخد بچرخانید. درصورتی که سرعت حرکت زیاد شد با شل کردن اهرم ترمز، جلوی سرعت را بگیرید. این چرخش را ادامه دهید تا قسمت‌های رنگ خورده روی سیم بکسل‌ها با قسمت‌های رنگ خورده پایه موتور گیربکس هم سطح شوند. دراین حالت اهرم ترمز را رها کنید تا کابین متوقف شود.
ازسوراخ سقف چاه موقعیت کابین را پیدا کرده و به آن طبقه بروید. با کلید ۳ گوش در طبقه را بازکنید و با فشاردادن لته درهای کابین، در را هم باز کنید تا سرنشینان از آن خارج شوند. بلافاصله با شرکت آسانسور تماس بگیرید تا برای بررسی وضعیت و رفع اشکال به ساختمان شما بیایند.
آسانسور‌ها هر چند وقت باید بازرسی شوند؟
آسانسور‌ها بخشی حساس و خطرآفرین در مجموعه اجزای ساختمان‌ها به‌حساب می‌آیند و از نظر عملکرد و ایمنی باید دائم بررسی شوند. بنابراین نیاز به نگهداری مناسب و بازرسی ادواری دارند؛ این را مقررات ملی ساختمان هم تأیید می‌کند. بخشی از مقررات ملی ساختمان، به موضوع مراقبت و نگهداری از ساختمان‌ها اختصاص دارد.
در این مبحث در مورد نگهداری از آسانسور‌ها آمده که مالک ساختمان یا نماینده قانونی او باید حداقل ماهی یک‌بار، تمامی قطعات برقی و مکانیکی آسانسور را بازبینی کند و اگر تشخیص داد که قطعه‌ای نیاز به تعمیر یا تعویض دارد، حتماً دستگاه را از سرویس خارج کند و این خبر را از طریق نصب اعلامیه روی تمامی درهای آسانسور، به ساکنان ساختمان اطلاع دهد. آسانسور دستگاهی است که مدام در حرکت است و استهلاک بالایی دارد. در مقررات ملی ساختمان آمده که باید هر سال آسانسور‌ها را مورد بازرسی کامل قرار داد. به این معنا که آن‌ها را خاموش کرد و از یک بازرس خواست تا آن را اصطلاحاً از صفر تا صد بررسی کند.